Đồng Hới, Quảng Bình — Ngày 29/5/2025, Trung tâm Nghiên cứu Quản trị Tài nguyên Vùng cao (CEGORN), phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Bình, đã tổ chức Hội thảo Khởi động Dự án “Hỗ trợ Việt Nam thực hiện Thỏa thuận Paris – Giai đoạn II (VN-SIPA II)” tại Khách sạn Duy Tân. Đây cũng là dịp tham vấn lựa chọn địa bàn triển khai các giải pháp thích ứng dựa vào tự nhiên (NbSA) tiềm năng trên địa bàn tỉnh. Dự án do Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) tài trợ.
Hội thảo thu hút sự tham dự của 52 đại biểu đại diện các sở, ban, ngành, tổ chức xã hội, chính quyền địa phương, cộng đồng dân cư, các hợp tác xã sản xuất – kinh doanh nông sản của Quảng Bình và Hà Tĩnh, cùng các cơ quan báo chí. Sự kiện đánh dấu bước khởi đầu quan trọng cho việc triển khai Dự án VN-SIPA II tại Quảng Bình.
Dự án VN-SIPA II: Hợp tác quốc tế vì mục tiêu phát thải ròng bằng “0”
Dự án VN-SIPA II do Bộ Kinh tế và Hành động Khí hậu Cộng hòa Liên bang Đức (BMWK) tài trợ thông qua Quỹ Sáng kiến Khí hậu Quốc tế (IKI), được thực hiện bởi Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ). Dự án hướng tới hỗ trợ Việt Nam thực hiện Thỏa thuận Paris, đóng góp quốc gia tự quyết định (NDC), và mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Hợp tác quốc tế hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0”
Dự án VN-SIPA II do Bộ Kinh tế và Hành động Khí hậu Cộng hòa Liên bang Đức (BMWK) tài trợ thông qua Quỹ Sáng kiến Khí hậu Quốc tế (IKI), do GIZ thực hiện. Mục tiêu của dự án là hỗ trợ Việt Nam thực hiện Thỏa thuận Paris, thực hiện Đóng góp quốc gia tự quyết định (NDC) và đạt mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Tại Việt Nam, dự án triển khai với 4 hợp phần chính gồm:
- Hợp phần 1: Hỗ trợ kỹ thuật cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn về các giải pháp thúc đẩy giảm nhẹ phát thải khí nhà kính góp phần đạt mục tiêu phát thải ròng bằng “0”
- Hợp phần 2: Tăng cường năng lực thực hiện Đóng góp Quốc gia tự quyết định (NDC) góp phần đạt mục tiêu phát thải ròng bằng “0”
- Hợp phần 3: Bảo tồn đa dạng sinh học và thích ứng với BĐKH dựa vào tự nhiên trong lĩnh vực tài nguyên môi trường và nông nghiệp
- Hợp phần 4: Hỗ trợ thúc đẩy đối thoại, trao đổi thông tin kỹ thuật giữa các dự án trong khuôn khổ Sáng kiến khí hậu toàn cầu (IKI)
Trong đó, CEGORN tham gia triển khai hoạt động trong hợp phần 3 tại Quảng Bình với Tiểu dự án: “Tăng cường năng lực chống chịu với tác động của biến đổi khí hậu cho các hộ sản xuất nông nghiệp nhỏ dễ bị tổn thương thông qua các giải pháp thích ứng dựa vào thiên nhiên có trách nhiệm giới”
Đặt cộng đồng làm trung tâm của các giải pháp thích ứng
Tại hội thảo, Trung tâm CEGORN đã trình bày kết quả khảo sát lựa chọn địa bàn thực hiện tiểu dự án tại 12 xã thuộc 3 huyện: Tuyên Hoá, Bố Trạch và Minh Hoá. Các tiêu chí lựa chọn địa bàn và người hưởng lợi được xây dựng dựa trên mức độ dễ bị tổn thương, tiềm năng sinh thái, sự đồng thuận của cộng đồng và khả năng nhân rộng mô hình.
Các giải pháp NbSA được đề xuất bao gồm:
- Làm giàu rừng (trồng cây gỗ bản địa, dược liệu, mây…);
- Hỗ trợ xây dựng vườn sinh thái khép kín – cây ăn quả và gia cầm(vật nuôi khác…);
- Trồng cây phủ đất chống xói mòn;
- Trồng cây dược liệu dưới tán cây ăn quả ở vườn nhà, vườn đồi giữ ẩm và chống xói mòn;
- Ủ phân vi sinh và trồng trọt tuần hoàn;
- Nuôi ong lấy mật cải thiện hệ sinh thái;
- Trồng cây thực phẩm thích ứng với hạn hán và kiểm soát sinh học tự nhiên.
Chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn từ cộng đồng
Hội thảo cũng là diễn đàn ghi nhận những chia sẻ kinh nghiệm quý báu từ nông dân, cán bộ khuyến nông và đại diện Hội Nông dân các tỉnh Quảng Bình và Hà Tĩnh. Các mô hình CSA như trồng cỏ chịu hạn, cải tạo vườn tạp, nuôi ong, trồng cây ăn quả kết hợp bảo tồn hệ sinh thái đã cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc cải thiện sinh kế và tăng khả năng chống chịu với BĐKH.
Hà Tĩnh Chia sẻ kinh nghiệm của hộ nông dân về thực hiện các giải pháp nông nghiệp thích ứng với BĐKH dựa vào tự nhiên tại Hà Tĩnh
Kế hoạch hành động năm 2025: Cụ thể và khả thi
Trong năm 2025, Tiểu dự án sẽ tập trung triển khai các nội dung chính:
- Rà soát tài liệu và khảo sát đầu kỳ
- Xây dựng hệ thống giám sát đánh giá (M&E)
- Thực hiện các giải pháp NbSA tại 12 xã trọng điểm
- Nâng cao nhận thức và năng lực cộng đồng
- Phát triển dịch vụ thông tin khí hậu – nông nghiệp
Hợp tác đa bên vì phát triển bền vững
Phát biểu bế mạc hội thảo, ông Ngô Văn Hồng – Giám đốc CEGORN, nhấn mạnh: “Để dự án thành công và tạo được tác động bền vững, rất cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, các tổ chức xã hội và đặc biệt là sự tham gia chủ động của cộng đồng dân cư. Việc áp dụng các giải pháp thích ứng dựa vào thiên nhiên (NbSA) và nông nghiệp thông minh thích ứng (CSA) không chỉ giúp người dân nâng cao năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu mà còn góp phần bảo vệ hệ sinh thái, phát triển sinh kế bền vững và thúc đẩy bình đẳng giới trong cộng đồng.”
